تاثیر برخی از عایق های گیاهی و سازه های مصنوعی در جلوگیری از آلودگی صوتی در فضای سبز

در جامعه مدرن امروزی آلودگی صدا در کنار آلودگی هوا اثرات مخربی روی محیط زیست شهری و عابرین و ساکنان دارد. سر و صدا همیشه مسئله مهمی برای بشر بوده است. راهکارهای زیادی برای تاثیر در کاهش این آلاینده پیشنهاد شده است. این مطالعه بر روی برخی عوامل درونی و بیرونی(فاصله) موثر بر کاهش صدای ترافیک در فضای سبز محورهای درون شهری اصفهان در 14 سایت صورت گرفت. تحقیق حاضر در سه آزمایش مستقل به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 4 تکرار اجرا گردید. سایت ها در دو گروه با پوشش درخت (10 سایت) و دارای عایق صوتی (4 سایت) قرار گرفتند. برای سایت های دارای پوشش درختی، کاهش تراز شدت صوت در فواصل 10، 25، 50 ، 75 ، 100 متری از صدای جاده و در زمان های 5 صبح، 8صبح، 12ظهر، 4بعداز ظهر، 8 شب، در تمام سایت ها با دستگاه صدا سنج hd9019 اندازه گیری شدند. برای سایت های دارای سازه، کاهش تراز شدت صوت در فواصل 2، 10، 25 و 50 متری از صدای جاده صورت گرفت. فاکتورهای سایت، فاصله و زمان با نرم افزار sas و آزمون lsd مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج نشان می دهد سایت درختی دارای درختان افرا بیشترین کاهش صوت را به میزان 5/11 دسی بل در 100 متری داشتند. سایت درختان ترکیبی شامل ردیف های بید و چنار حاشیه خیابان و سرو تبری، در فواصل 25 و 50 متری کاهش خوبی را نشان داد و صدا را تا 6 دسی بل کاهش یافت، این سایت جزء سه سایت برتر فضای سبز است. در سایت های دیگر شامل کاج، چنار و صنوبر ، تراز شدت صوت در حدود کمتری نسبت به سایت های فوق الذکر بود ولی با افزایش فاصله ، روند کاهشی در صدا ادامه داشت. سایت های آزمایش دوم، در فاصله 2 متری بیشترین و در 25 متری کمترین کاهش صوت را نشان دادند. سایت دارای درختان افرا و سازه بهترین مدل فضای سبز بود. آزمایش سوم در صدد پیدا کردن بهترین سایت و فاصله از میان فواصل مشترک بود. هر دو آزمایش در یک عامل بیرونی یعنی فاصله از منبع صوت مشترک بودند. از یافته های این طرح می توان به چند مدل پیشنهادی برای طراحی فضای سبز شهرهای بزرگ تهران و اصفهان رسید. در حالت اول و ایده آل، استفاده از عایق مصنوعی بلافاصله در کنار جاده است. در اینصورت صدا 17 دسی بل در فاصله 2 متری پشت عایق افت می کند. یعنی در این فاصله، صدا به مرز محدوده استاندارد مناطق مسکونی بسیار نزدیک می شود. از نتایج این مطالعه مشخص می شود که بهترین راه حل اکولوژیکی برای کاهش سطح نوفه، کاشت درختان موثر در آرایش های منطقی است. درختان با تاج متراکم و کانوپی زیاد می توانند بسیار موثر باشند. مدل دوم پیشنهادی، کاشت ترکیبی از بهترین درختان چون بید و افرا در کنار جاده است. اگر کاشت درختان به درون منطقه محافظت شده و در فاصله 50 متری از جاده امتداد پیدا کند، صدا در فاصله 50 متری از جاده با صدای 70 دسی بل به زیر 50 دسی بل افت پیدا می کند، چرا که صدا بطور منطقی در فضای باز تا 14 دسی بل کاهش می یابد. این میزان با استانداردهای محیط زیستی جهانی مطابقت دارد.